Сертыфікацыя

З лацінскай мовы слова «сертыфікацыя» перакладаецца як «зроблена правільна». Гісторыя сертыфікацыі сыходзіць сваімі каранямі ў глыбіню стагоддзяў. У працэсе раскопак гісторыкі выявілі старажытнагрэчаскі дакумент, у якім былі прапісаны нарматывы для вытворчасці і збудавання калон з бронзы, якія выкарыстоўваюцца для будаўніцтва. Гісторыкі лічаць яго адным з першых выпадкаў сертыфікацыі. На працягу стагоддзяў вытворцы тавараў гарантавалі якасць сваіх вырабаў, у тым ліку пісьмова, своеасаблівымі «заявамі аб адпаведнасці». Такія дакументы былі вельмі разнастайныя. Нават на творы мастацтва належылі асаблівыя заявы. Вядома, што знакамітыя мастакі эпохі Адраджэння гарантавалі захаванасць сваіх карцін на працягу 300 гадоў.

У 1920 годзе Нямецкі інстытут стандартаў (DIN) заснаваў у Германіі знак адпаведнасці стандартам DIN, які распаўсюджваўся на ўсе віды прадукцыі, за выключэннем газавага абсталявання, абсталявання для водазабеспячэння і некаторай іншай прадукцыі, для якой прадугледжаны адмысловы парадак правядзення выпрабаванняў узораў і нагляду за вытворчасцю. У 1926 годзе афіцыйнае паняцце «сертыфікацыя» з'явілася ў Англіі. З'явілася неабходнасць стварыць стандарт прадукцыі. Неўзабаве да гэтай сістэмы падключыліся Канада і Індыя, а затым і іншыя дзяржавы.

У Рэспубліцы Беларусь, а да гэтага ў СССР, сертыфікацыя прадукцыі пачала развівацца з 1979 года, з моманту з'яўлення пастановы ЦК КПСС і Савета Міністраў СССР «Аб паляпшэнні планавання і ўзмацненні ўздзеяння гаспадарчага механізму на павышэнне эфектыўнасці вытворчасці і якасці працы». Такая сістэма мела на мэце – забяспечыць дакладную ацэнку якасці прадукцыі і прадухіліць перадачу ў вытворчасць недасканалых і недапрацаваных вырабаў, а таксама здзяйсняць сiстэматычны кантроль над стабільнасцю якасці прадукцыі, якая выпускаецца. Дзяржстандарту сумесна з міністэрствамі і ведамствамі было даручана зацвердзіць галаўныя арганізацыі па дзяржаўных выпрабаваннях важнейшых відаў прадукцыі вытворча-бытавога прызначэння. Прынятыя Урадам СССР законы вызначылі правы суб'екта сертыфікацыі – пасярэдніка паміж вытворцам і пакупніком прадукцыі – пісьмова сведчыць адпаведнасць прадукцыі устаноўленым патрабаванням і стандартам. На працягу наступных дзесяці гадоў фарміравалася заканадаўчая аснова пацвярджэння адпаведнасці розных відаў прадукцыі.

Пасля набыцця Рэспублікай Беларусь дзяржаўнай самастойнасці паўстала неабходнасць стварэння нацыянальных органаў па стандартызацыі, метралогіі і сертыфікацыі. Пастановай Савета Міністраў Рэспублікі Беларусь у сакавіку 1992 г. быў створаны Камітэт па стандартызацыі, метралогіі і сертыфікацыі пры Савеце Міністраў Рэспублікі Беларусь, на базе якога ў 2006 годзе створаны Дзяржаўны камітэт па стандартызацыі.

Заканадаўчую базу Нацыянальнай сістэмы пацвярджэння адпаведнасці Рэспублікі Беларусь складаюць наступныя асноўныя заканадаўчыя акты:
Закон Рэспублікі Беларусь «Аб тэхнічным нарміраванні і стандартызацыі»;
Закон Рэспублікі Беларусь «Аб ацэнцы адпаведнасці патрабаванням тэхнічных нарматыўных прававых актаў у галіне тэхнічнага нармавання і стандартызацыі»;
Закон Рэспублікі Беларусь «Аб абароне правоў спажыўцоў».